169 / 213
153
2.3.2. Tek Tip Ürüne ve Kitle Turizmine Yönelinmesi
20. yüzyıl turizminin en önemli gerçeklerinden biri insanların kitleler halinde seyahat
etmeleridir. Tüm dünyada turistik seyahatlerin ortalama % 51‟ini tatil ve eğlence amacıyla çıkılan
seyahatler oluĢturmaktadır. Türkiye‟ye ise gezi ve eğlence amacıyla gelen turistlerin toplam içindeki
payı % 59‟dur. Ülkemizin turistlere sunduğu en önemli ürün 3S (Deniz-Kum-GüneĢ) olarak da ifade
edilen kıyı turizmidir.
Türkiye‟ye gelen turistlerin yaklaĢık % 85‟i Avrupa ülkeleri vatandaĢları olup bu ülkelerden
gelen turistlerin (Almanya, BDT) ağırlıklı olarak deniz-kum-güneĢ için ülkemizi tercih ettikleri
görülmektedir. Bu durumun ve kitle turizminin en önemli göstergelerinden birisi Türkiye‟nin mevcut
yatak kapasitesinin 2/3‟ünün sahil turizmine yönelik olarak kıyı Ģeridinde toplanmıĢ olmasıdır.
Dolayısıyla Türkiye yıllardan beri turistik talebin de etkisiyle ağırlıklı olarak sahillere yönelik bir turizm
geliĢtirme politikası gütmekte, turizm potansiyeli yüksek olan diğer bölgeler göz ardı edilmektedir.
Bunun sonucunda ise sahillerin aĢırı yoğunlaĢması, doğal ve kültürel çevre tahribatı, taĢıma
kapasitesinin aĢılması gibi genellikle turizmin istenmeyen olumsuz etkileri ortaya çıkmıĢtır. Bu durum
ayrıca 3S turizminden farklı turizm potansiyeli olan bölgelerin turistik anlamda geliĢmesini de
engellemiĢtir.
Ülke genelinde yaĢanan bu tip kitle turizmi, yoğunlaĢma v.b. sorunlar Amasra, Safranbolu gibi
ilçelerde de görülebilmektedir. Safranbolu ve Amasra‟da özellikle hafta sonlarında, resmi tatil ve
bayramlarda ziyaretçi sayısının artıĢı ile birlikte taĢıma kapasitesi sınırlarının aĢıldığı gözlenmektedir.
Ülkenin sahillere yönelik olarak yıllardır devam eden turizm politikası nedeniyle turizm
potansiyeli yüksek diğer alanlar yıllardır görmezden gelinmiĢ ve ihmal edilmiĢtir. Ancak 1990‟lı yıllardan
bu yana tek tip ürüne ve kitle turizmine yönelik olarak yapılan hatanın farkına varılmıĢtır. Turistlerin
daha otantik, farklı tecrübeler edinme yönünde değiĢen motivasyonlarına paralel olarak Türk turizminin
çeĢitlendirilmesi kapsamında ülkemizin sahip olduğu eĢsiz varlıklarla da uyum sağlayacak biçimde
alternatif turizm türlerinin geliĢtirilmesi hız kazanmıĢtır. Bu bağlamda TR81 Bölgesi de bu turistik
geliĢmeden pay alma yönünde çalıĢmalar baĢlatmıĢtır. Bu kapsamda bölgede geliĢtirilebilecek, kültür
turizmi, kongre turizmi, ekoturizm, kurvaziyer turizmi, dalıĢ turizmi, yayla turizmi gibi yeni turizm
ürünleri haline getirilebilecek çok çeĢitli turizm kaynakları mevcuttur. Bununla birlikte bölge dört
mevsim turizm imkânına sahip olmasına, alternatif turizm için elveriĢli potansiyele sahip olmasına
rağmen ürün çeĢitliliği zayıftır. Turizm ürünlerinin çeĢitlendirilmemesi ve turistik ürün arzının
yetersizliği sektörün geliĢememesinin en önemli nedenleri arasındadır.
2.3.3. Turizm ĠĢletmelerinin Nitelikleri ve Kalite ile Ġlgili Sorunlar
Bilindiği üzere ülkemizde turizm iĢletme belgeli ve belediye belgeli olmak üzere temelde iki tip
konaklama tesisi sınıflaması yapılmaktadır. Hem belediye hem de turizm iĢletme belgeli tesislerin bir
kısmında nitelikler ve hizmet kalitesi ile ilgili sorunlar bulunmaktadir.
Safranbolu ve Amasra ile il merkezleri dıĢında kalan yerlerde nitelikli konaklama tesisi
bulunmamaktadır. Bir bölgede turizm sektörünün geliĢebilmesi için nitelikli konaklama tesislerine
ihtiyaç vardır. Bölgedeki tesislerin önemli bir kısmı belediye belgeli olup nitelikleri zayıftır. Bölgedeki
belediye belgeli turizm tesislerinin sınıflandırılmasında bir standart sözkonusu değildir. Çok farklı
niteliklere ve kaliteye sahip iĢletmeler mevcuttur. Tesislerin sınıflandırılması tekrar gözden geçirilmeli
yapısal bir sınıflandırma sistemi oluĢturulmalıdır. Sınıflandırma sadece fiziksel koĢullar dikkate alınarak
yapılmamalı hizmet kalitesi de sınıflandırmada dikkate alınmalıdır.
Nitelikli tesis ihtiyacının karĢılanması için gerekli çabaların gösterilmesi, bu tesislerin çok katlı
olmayan, doğal çevre ile uyumlu, kültürel dokuyu bozmayan, küçük ölçekli, turistlerin kalite
beklentilerini karĢılayan nitelikte tesisler Ģeklinde inĢa edilmesi sektörün sürdürülebilir geliĢmesi
açısından da önemlidir. Bunun yanısıra birçok tesiste fiyatlama, kalite-fiyat iliĢkisi dikkate alınarak
yapılmadığıdan müĢterilerin ödedikleri paranın hizmet olarak karĢılığını alamadıklarından Ģikâyetleri söz
konusu olmaktadır.
Bölgemizde ayrıca yeterli sayıda seyahat acentası faaliyet göstermemektedir. Bu da bölgede
turizm faaliyetlerinin geliĢmesinde ve bölgenin pazarlanmasında önemli ilerlemeler sağlanmasının
önündeki önemli sorunlardan biridir.