165 / 213
149
memnun edecek turizm ürününü diğer destinasyonlardan daha farklı, kaliteli ve iyi sunabilmesi ve
bunu sürdürebilmesidir.
Poon (2002), destinasyonların rekabet gücü elde edebilmeleri için takip etmeleri gereken dört
temel ilke olduğunu ifade etmektedir. Bunlar; çevrenin birinci öncelikli politika olması, turizmin öncü
sektör olması, pazar yerindeki dağıtım kanallarının güçlendirilmesi ve turizmde dinamik bir özel
sektörün varlığıdır.
Go ve Govers (1999) ise, diğer destinasyonlara karĢı bir destinasyonun rekabet gücünün
ölçümünde yedi özelliğin olduğuna dikkat çekmektedirler. Bunlar; turizm tesislerinin kalitesi,
ulaĢılabilirlik, hizmet kalitesi, fiyat açısından uygunluk, bölgenin imajı, iklim ve çevre ve son olarak da
turizm bölgesinin çekiciliğidir.
Turizm sektörü açısından incelendiğinde, destinasyon rekabeti ile iliĢkilendirilebilecek çok
sayıda faktör olduğu görülmektedir. Bunlar, beĢeri sermaye ve iĢgücü; teknoloji; turizmin arz ve talep
koĢulları; yatırım, teĢvik ve mali düzenlemeler; ziyaretçi sayısı; turizm gelirleri; turist harcamaları; nispi
döviz kurları; uzaklık; reklam-tanıtım ile doğal kaynakların sayısı gibi objektif olarak ölçülebilen
niceliksel faktörlerdir. Bunların yanısıra; turizm deneyiminin kalitesi, diğer bir ifadeyle müĢteri
memnuniyeti, hizmet kalitesi, verimlilik, turistik ürün çeĢitlendirmesi, destinasyon imajı, kültürel ve
tarihi miras zenginliği ile doğal çevre gibi sübjektif olarak ölçülebilen niteliksel faktörler de rekabet
gücü faktörleri arasında yer almaktadır. Destinasyonun rekabet gücü; bireysel, bölgesel, ülkesel,
niceliksel ve niteliksel olmak üzere çok farklı ve birbiri ile etkileĢim halinde olan karmaĢık yapıdaki
faktörlerin etkisi altındadır (Bkz. ġekil 4). Destinasyonun rekabet gücü elde edebilmesi için; bireysel,
ülkesel-bölgesel, niceliksel ve niteliksel rekabet gücü faktörlerinin aynı anda, bir bütün ve uyum içinde
faaliyet göstermesi gerekmektedir.
ġekil 4: Turizm Destinasyonlarının Rekabet Gücü
Kaynak: Bahar, O., 2004, s. 66
TR81 Bölgesinin turizm sektörü rekabet gücü, Bahar (2004)‟ın Destinasyonların Rekabet Gücü
modeli temel alınarak değerlendirilmiĢ ve aĢağıdaki sonuçlara ulaĢılmıĢtır: