118 / 213
102
yılında yapılan kazılarda Arkaik döneme ait (M.Ö. 76) siyah ve kırmızı figürlü çanak çömlek parçaları ile
Ortaçağ‟a ait (M.S.1214‟e tarihlenen) 30 değiĢik tipte sırlı çanak-çömlek parçaları bulunmuĢtur.
Tios Kenti kazılarından elde edilecek bilgi ve belgeler, Karadeniz tarihi ve arkeolojisi için büyük
önem taĢımaktadır. Çünkü Tios, Türkiye‟nin Karadeniz kıyılarında kazılan ilk ve tek antik kenttir.
Yapılan kazılar sonucunda yolları, meydanı, hamamı, dini yapıları, evleri, depoları, dükkânları,
mezarlarıyla büyük bir kentin ortaya çıkarılacağı tahmin edilmektedir.
Fotoğraf 69: Filyos (Tios / Tieion) Antik Kenti, Çaycuma, Zonguldak
Foto: Kerem Öztürk
Kadıoğlu Köyü Mozaik Kazı Alanı:
Bu alan Çaycuma ilçesi, Kadıoğlu Köyü, Çobanhasanlar
Mahallesi sınırları içinde Zonguldak‟ın 45 km güneydoğusunda yer almaktadır. 2008 yılında, özel
mülkiyete ait bir alanda bulunan mozaik için öncelikli olarak sit kararı alınmıĢ ve Kdz. Ereğli Müze
Müdürlüğü‟nce kurtarma kazısına baĢlanmıĢtır. Ġki adet villa yerleĢimine ait olduğu düĢünülen alanda,
yapıları birbirinden ayıran suyolu, tamamı av sahneleri, insan-hayvan mücadeleleri ve oldukça düzgün
bordürlerden oluĢan mozaik ile kaplı oda ve salonlar yer almaktadır. M.S. III. yüzyıla ait olduğu
belirlenen villa yerleĢimi içinde gümüĢ sikkeler, tek kulplu toprak seramik, bronz iğne ve çok sayıda
seramik parçası bulunmuĢtur. Bu alandaki kazılara devam edilmektedir.
Filyos Kalesi:
Filyos‟ta bulunan ve Romalılar tarafından yapıldığı tahmin edilen kale, kentin
denize hâkim noktası olan burun üzerinde kurulmuĢtur. Güçlü ve heybetli bir görünüm kazandırmak
amacıyla yapımında iri taĢlar kullanılmıĢtır. Kale uzunca bir süre harabe durumda kaldıktan sonra, 2003
yılında Kültür Bakanlığı tarafından onarım çalıĢmalarına baĢlanmıĢtır. 2007 yılında yapılan kazılarda
Ortaçağ kalesine ait duvarlar, bir tapınak platformu ile küçük kilise kalıntısı ortaya çıkarılmıĢtır.
Bölgedeki ilk yerleĢim yeri, kentin kuzeyindeki kale tepesi üzerindedir. Kale tepesinin doğusunda,
mermer sütun ve kaidesi, mermer yazıtlı levha, taĢ lahitler ve tuğla mezarlar ortaya çıkarılmıĢtır.
c. Devrek
Devrek Bastonu
: Devrek bastonu ile ilgili en eski yazılı belge 1892 tarihli Kastamonu
Salnamesinde bulunmaktadır. Bu tarihi belgede Devrek ve çevresinde yapılan eliĢi sandık ve benzeri
ürünlerin yanında kızılcık dalından yapılan „„baston‟‟dan da övgü ile bahsedilmektedir. AhĢap sanatında
kendini geliĢtirmiĢ olan Devrek‟li zanaatkâr ve ustalar Osmanlı sarayının marangozhanesinde görev
yapmıĢlardır.
Bastonun ana malzemesi olan ağaç ormanlık bir bitki örtüsüne sahip olan Batı Karadeniz
Bölgesi‟nde bol olarak bulunmaktadır. Bitinya ve Paflagonya arasında kalan Batı Karadeniz Bölgesi
antik çağda köknar, meĢe ve kayın ormanlarıyla ünlüdür. Devrek ormanlarının vazgeçilmez ağacı olan
köknar, meĢe, kayın, çam ve selvi kutsal Hitit metinlerinde de yer almaktadır.
Klasik Devrek Bastonu, tamamen el sanatı ürünüdür. Gövdesi kızılcık, sapı ceviz ağacı olup,
genellikle gövdesinde baĢları sap kısmına doğru dolanmıĢ iki yılan motifi bulunmaktadır. Günümüzde